ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΤΑΤΟΪ *Ιστορικό των έργων και των δράσεων για το Ανάκτορο του Τατοϊου.

2010 :

3.500 «θησαυροί» και έργα τέχνης εκτός κινδύνου

Ψάχνουν ακόμη 1.000 τ.μ. για να αποθηκευτούν και άλλα αντικείμενα, ανοίγει ο δρόμος για ανάκτορο - μουσείο το 2013

Μέσα σε ένα εξάμηνο ενδέχεται να έχουν απολυμανθεί και προστατευτεί όλα τα αντικείμενα, αφήνοντας τους αναστηλωτές να πάρουν θέση στο ανάκτορο, με στόχο να γίνει ο ιδανικός χώρος - μουσείο γι’ αυτά τα σπουδαία έργα

Τα πολυάριθμα αντικείμενα ιστορικής σημασίας και τα έργα τέχνης από το εσωτερικό του ανακτόρου Τατοΐου είναι πλέον ασφαλή. Περίπου 3.500 αντικείμενα έχουν ήδη αποθηκευτεί σε λυόμενους οικίσκους (κοντέινερ), ενώ χρειάζεται επιπλέον προμήθεια 1.000 τ.μ., σε έναν κλιματιζόμενο και προστατευόμενο χώρο για τα υπόλοιπα.

Τον δρόμο να είναι έτοιμο το ανάκτορο να φιλοξενήσει όλα τα πολύτιμα αντικείμενά του, πιθανότατα το 2013, άνοιξαν την Πέμπτη, τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, στο υπουργείο Πολιτισμού, με την ομόφωνη έγκριση της μελέτης προληπτικής συντήρησης και συνθηκών αποθήκευσης του συνόλου των αντικειμένων αυτών, αλλά και με την έγκριση της μελέτης τεκμηρίωσης της κατάστασης διατήρησης και των προτάσεων συντήρησης του Κοιμητηριακού Ναού Αναστάσεως.

Η διεύθυνση συντήρησης αρχαίων και νεωτέρων μνημείων έχει ξεκινήσει «άρτιες εργασίες» ταξινόμησης και αποθήκευσης, στο ανάκτορο, από το 2004, και μάλιστα σε συνθήκες «σχεδόν υπαίθρου» (με καρφιά στα παντζούρια, χωρίς φως κ.ά.). Κι αν εξασφαλιστεί και η χρηματοδότηση από διάφορους πόρους, τότε μέσα σε ένα εξάμηνο ενδέχεται να έχουν απολυμανθεί και προστατευτεί όλα τα αντικείμενα, αφήνοντας τους αναστηλωτές να πάρουν θέση στο ανάκτορο, με στόχο να γίνει ο ιδανικός χώρος - μουσείο για τα σπουδαία αυτά έργα.

Κατηγορίες

Εργα συντήρησης στο Τατόι

Τα αντικείμενα -κάποια με φθορές από σκόνη, αλλοιώσεις, ρωγμές κ .ά., και κάποια σε καλή κατάσταση- για την καλύτερη δυνατή προστασία τους χωρίστηκαν σε κατηγορίες: σε ξυλόγλυπτα αντικείμενα (έπιπλα κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, ξυλόγλυπτα αντικείμενα λαϊκής τέχνης, μουσικά όργανα, παιχνίδια κ.ά.), σε αρχειακό υλικό (βιβλία, περιοδικά, φωτογραφικά λευκώματα, δίσκοι βινυλίου, κινηματογραφικά φιλμ, έγγραφα κ.ά.), σε υφασμάτινα αντικείμενα (ρουχισμός, εξοπλισμός ρουχισμού, παιχνίδια, άμφια, χαλιά κ.ά.) και σε αντικείμενα μικροτεχνίας (όπλα, εργαλεία, συσκευές, εκκλησιαστικά αντικείμενα, νομίσματα κ.ά.).

Ανάμεσα στα ξεχωριστά έργα που εντοπίστηκαν είναι η ενδυμασία της Βασίλισσας Ολγας (λευκή τσόχινη σεγκούνα), την οποία καθιέρωσε για τις υπόλοιπες κυρίες της αυλής, η οποία απεικονίζεται σε μια φωτογραφία του 1868, ένα βιβλίο επισκεπτών (1955) του Ανακτόρου Τατοΐου με τις υπογραφές σημαντικών προσώπων, έγγραφο που σχετίζεται με τον γάμο του βασιλιά Γεώργιου Α’ των Ελλήνων και μια ομπρέλα (παρασόλ) με χρυσό μονόγραμμα της βασίλισσας Ολγας, μια μαρμάρινη μπανιέρα επί βασιλείας Γεωργίου Α’ και μεταλλικό ομοίωμα που παραπέμπει στον Κοιμητηριακό Ναό Αναστάσεως από τον οίκο κοσμημάτων Θ. και Π. Κατραμόπουλου.

• ΤοιχογραφίεςΤο βασικό πρόβλημα στον Ναό της Αναστάσεως όπου βρίσκονται διασκορπισμένοι οι τάφοι της βασιλικής οικογένειας εντοπίζεται στις τοιχογραφίες, στη ζωγραφική επιφάνεια (Κομνηνού Καλοθέτη) όπου υπάρχει εκτεταμένη αποκόλληση χρώματος.

---




2008 :

Ερωτήματα για το Τατόι

Πότε θα ολοκληρωθεί το άδειασμα του κεντρικού συγκροτήματος του ανακτόρου του Τατοϊου και ποιοι οι λόγοι καθυστέρησής του; Τι προτίθεται να πράξει το υπουργείο για τη διάσωση του αρχείου του Δημήτρη Μητρόπουλου;

Πότε θα ολοκληρωθεί το άδειασμα του κεντρικού συγκροτήματος του ανακτόρου του Τατοϊου και ποιοι οι λόγοι καθυστέρησής του; Τι προτίθεται να πράξει το υπουργείο για τη διάσωση του αρχείου του Δημήτρη Μητρόπουλου;

Τα ερωτήματα αυτά απευθύνει στον υπουργό Πολιτισμού η Μαρία Δαμανάκη με ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή.

Αναφερόμενη στο δημοσίευμα του «Εθνους» για το θέμα, η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ σημειώνει: «Το αρχείο δεν έχει ακόμα βρεθεί, καθώς δεν έχει ακόμα αδειάσει το κεντρικό συγκρότημα του ανακτόρου, γεγονός που εκθέτει το αρχείο σε μεγάλες φθορές, λόγω της σκόνης και της υγρασίας».

Περίπατος στα ανάκτορα

Σε ένα μικρό τμήμα του πρώην βασιλικού κτήματος θα μπορούν να περιηγηθούν από τις αρχές του χρόνου οι επισκέπτες. Σε εξέλιξη τα έργα επισκευής και συντήρησης

Πώς ζούσαν οι υπηρέτες της τέως βασιλικής οικογένειας, οι εργαζόμενοι δηλαδή στο Τατόι, θα μπορεί να δει το κοινό από τις αρχές της επόμενης χρονιάς. Αν και χρειάζονται πολλά χρήματα ακόμη, το υπουργείο Πολιτισμού προγραμματίζει να δώσει σε επισκέπτες την ευκαιρία να περιηγηθούν ένα μικρό τμήμα του πρώην βασιλικού κτήματος με την έναρξη του 2009.

Η έλευση του κοινού θα γίνεται από τη μοναδική είσοδο που χρησιμοποιείται και σήμερα και ο κόσμος θα κατευθύνεται με οργανωμένες ξεναγήσεις προς τις εργατικές κατοικίες, το ιπποστάσιο και το κτίριο της Χωροφυλακής, στο οποίο τώρα στεγάζεται η αστυνομική δύναμη που φρουρεί το Τατόι. Στον χώρο αυτό θα δημιουργηθεί και ένα αναψυκτήριο για το κοινό.

Θα ακολουθήσουν σε επόμενη φάση τα μαγειρεία, το υπασπιστήριο, το βουστάσιο και κάποια κτίρια ακόμη, τα οποία αναστηλώνονται και συντηρούνται από την Α Εφορεία Νεότερων Μνημείων Αττικής του υπουργείου Πολιτισμού. Θα πρέπει, όμως, να περιμένουμε πολύ ώσπου το καθαυτό κτίριο των ανακτόρων να επισκευαστεί, να συντηρηθεί και να λειτουργήσει ως εκθεσιακός χώρος. Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να εξευρεθούν πόροι μεγάλου ύψους, αλλά και να αδειάσει όλο το κτίριο ώστε να εκπονηθούν μελέτες και ειδικά στατική μελέτη.

ΧρηματοδότησηΑυτό τον καιρό, με χρήματα του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα συντήρησης κινητών ευρημάτων. Εχουν εντοπιστεί σκεύη, βιβλία και ενθύμια της τέως βασιλικής οικογένειας, αλλά και ένας μικρός αρχαιολογικός θησαυρός με 202 αρχαία και 204 βυζαντινά και μεταβυζαντινά αντικείμενα. Συνεχίζεται η έρευνα για την τυχόν εξεύρεση και άλλων.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες για το Τατόι βρέθηκαν πολλές φορές στο χείλος της απόγνωσης. Ιδίως πριν από λίγο καιρό που κεραυνός τίναξε στον αέρα τα ηλεκτρολογικά συστήματα και το ίδιο το σύστημα ασφαλείας, το υπουργείο Πολιτισμού είχε μεγάλες ανησυχίες για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Ευτυχώς, τα συστήματα αποκαταστάθηκαν. Απαιτείται, όμως, και χρήμα και νομοθετική ρύθμιση για τον Οργανισμό που θα αναλάβει τη λειτουργία του.

Προς το παρόν την εποπτεία έχει η διυπουργική επιτροπή που έχει συσταθεί με τον νόμο 2215 του 1994 και της οποίας αρμοδιότητα είναι η καταγραφή των κινητών αντικειμένων και η απόδοσή τους στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. Η επιτροπή πρόκειται να συνεδριάσει για περαιτέρω αποφάσεις εντός των ημερών.

---




2007 :

Λίφτινγκ μέσα σε 4 κοντέινερ

Βρέθηκαν και συντηρούνται 201 αρχαία αντικείμενα και εικόνες και 1.300 έργα τέχνης

Βρέθηκαν πακεταρισμένα στο Τατόι τα χαμένα αρχαία αντικείμενα, οι εικόνες και οι πίνακες της συλλογής της τέως βασιλικής οικογένειας, πλην του έργου του Γύζη «Η Δόξα των Ψαρών» (που είχε καταγραφεί σύμφωνα με τη λίστα της Εθνικής Πινακοθήκης, αλλά παραμένει εξαφανισμένη) και ενός μικρού αρχαίου ειδωλίου.

Σε πέντε χρόνια το Ανάκτορο του Τατοΐου θα είναι, όπως ακριβώς ήταν, όταν ζούσαν οι βασιλιάδες. Αυτό φιλοδοξεί ο υπουργός Πολιτισμού Γιώργος Βουλγαράκης. Δηλαδή: αφού ολοκληρωθεί η καταγραφή και συντήρηση όλων των κινητών αντικειμένων, που βρέθηκαν στο ανάκτορο και η συντήρηση του κτιρίου αργότερα, θα επανατοποθετηθούν τα αντικείμενα στις παλιές τους θέσεις και ο χώρος θα είναι επισκέψιμος.

Το πλάνο του Υπουργείου Πολιτισμού προχωράει ακόμα περισσότερο. Στη μεταμόρφωση του πρώην βασιλικού κτήματος του Τατοΐου σε «ζωντανό πνεύμονα οικολογίας και πολιτισμού», μετά τη συντήρηση και των υπολοίπων κτιρίων και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

Το σύνολο των κτιρίων, που ανήκουν στο Υπουργείο Πολιτισμού κι έχουν ανακηρυχθεί σε μνημεία, είναι 37. Ομως, οι εργασίες θα ξεκινήσουν από τα σημαντικότερα.

Μία από τις πρώτες προτεραιότητες αποτελεί το Ανάκτορο. Το συνολικό ποσό, που θα δαπανηθεί, είναι 2.500.000 ευρώ (μαζί με την εκπόνηση μελέτης αναστήλωσής του, που θα χρηματοδοτηθεί με 800.000 ευρώ από εθνικούς πόρους). Ως τώρα έχουν δαπανηθεί για τα άμεσα σωστικά έργα των κτιρίων 40.000 ευρώ, ενώ προβλέπεται να δαπανηθούν 620.000 ευρώ (από το Γ΄ ΚΠΣ) και 60.000 (από το Δ΄ ΚΠΣ). Για τη συντήρηση των αντικειμένων θα διατεθούν 860.000 ευρώ.

Ποιες είναι οι εργασίες, που πραγματοποιούνται αυτή τη στιγμή: Τα αντικείμενα, που εντοπίστηκαν έχουν μεταφερθεί μέσα σε τέσσερα κοντέινερ, όπου γίνονται οι εργασίες καθαρισμού και συντήρησης. Εχουν εντοπιστεί ως τώρα 201 αρχαία αντικείμενα και εικόνες, ενώ αναμένεται να εντοπιστούν κι άλλα.

«Ολα βρέθηκαν πακεταρισμένα σε ξύλινα μεγάλα κιβώτια σχεδόν σε άριστη κατάσταση», όπως δήλωσε ο Δημήτρης Καζιάνης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών. Ωστόσο, «η έρευνα στο ανάκτορο, λόγω συνθηκών, είναι αρκετά δύσκολη και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί».

Ακόμα, έχουν εντοπιστεί 1.300 έργα τέχνης (έργα ζωγραφικής, υφασμάτινα αντικείμενα, ξυλόγλυπτα, χάρτινα -φωτογραφικό υλικό και μεταλλικά- υαλικά και κεραμικά). Ανάμεσα στους ζωγραφικούς πίνακες, βρέθηκαν έργα του Γύζη, του Βολανάκη και ξένων ζωγράφων. Ολα τα αντικείμενα καταγράφονται, αρχειοθετούνται, φωτογραφίζονται, συντηρούνται και φυλάσσονται. Τέλος, άλλα 900 αντικείμενα, όπως παιχνίδια και διάφορα σκεύη, εντοπίστηκαν στο Ιπποστάσιο.

Oλο το 2007 θα αδειάζουν το ανάκτορο του Tατοϊου

Σύσκεψη στο YΠΠO για την αποκατάσταση των κτιρίων. Tα σχέδια του υπουργού

Σε μουσεία του εαυτού τους θα ήθελε να μετατρέψει ο Γιώργος Bουλγαράκης καθένα από τα κτίρια του Tατοϊου, σύμφωνα με πληροφορίες μας. Aκριβώς όμως επειδή χρειάζονται χρήματα, και εκείνος προσπαθεί να βρει από τον υπουργό Eθνικής Oικονομίας, ο σχεδιασμός του είναι, επί του παρόντος, πιο περιορισμένος. Oπως ανέφερε χθες σε στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας σε σχετική με το Tατόι σύσκεψη, θα πρέπει να δημιουργηθεί εκεί ένας κεντρικός εκθεσιακός χώρος, που δεν θα είναι άλλος από το κεντρικό ανάκτορο, να επισκευαστούν όλα τα κτίρια, να καθοριστεί αργότερα η χρήση τους και να καταγραφούν και συντηρηθούν όλα τα κινητά αντικείμενα, που υπολογίζονται σε χιλιάδες.

Mέχρι να δημιουργηθεί ειδική υπηρεσία που θα αναλάβει αυτό το έργο ή έστω ειδική επιτροπή (αν και η πολιτική ηγεσία μοιάζει να κλίνει περισσότερο προς το πρώτο), την περισσότερη δουλειά θα σηκώσουν στους ώμους τους οι διευθύνσεις συντήρησης, εκτέλεσης έργων μουσείων και πολιτιστικών κτιρίων, αναστήλωσης νεότερων και σύγχρονων μνημείων, καθώς και η πρώτη Eφορεία Nεωτέρων Kτιρίων του YΠΠO. Eχουν κληθεί, όμως, να βοηθήσουν και πολλές ακόμη διευθύνσεις του υπουργείου Πολιτισμού. O προϋπολογισμός στην παρούσα φάση είναι 800.000 ευρώ και με αυτά τα χρήματα θα συνεχιστεί η λήψη πρώτων και άμεσων σωστικών μέτρων, ενώ επίσης θα αγοραστούν μερικά ακόμη κοντέινερ, όπου θα αποθηκευθούν τα αντικείμενα που τα συνεργεία θα βγάζουν από τα κτίρια.

Kονδύλια από το ίδιο ποσό θα διατεθούν και για την καταγραφή των αντικειμένων που θα μεταφέρονται σε κοντέινερ, αφού τους δοθούν κάποιες «πρώτες βοήθειες». Oπως ακούστηκε στη σύσκεψη, για να εκκενωθούν τα δύο κτίρια, στα οποία τώρα φυλάσσονται αντικείμενα, δηλαδή το κεντρικό ανάκτορο και το βουστάσιο, θα απαιτηθεί όλο το 2007. H συντήρηση και αποκατάστασή τους θα απαιτήσει αρκετά χρόνια. Oσο για την έκθεσή τους; Oσα ανήκαν στο συγκρότημα του Tατοϊου θα μεταφερθούν και πάλι στις θέσεις τους, αφού προηγουμένως τα κτίρια επισκευαστούν. Tα υπόλοιπα, που προέρχονται από το Mον Pεπό, το Πολυδένδρι και τη βίλα του Ψυχικού, ίσως εκτεθούν σε κάποιο νέο κτίριο, το οποίο πιθανώς θα ανεγερθεί για να χρησιμεύσει ως συμπληρωματικός εκθεσιακός χώρος.

Oι πρώτες μελέτες για την αποκατάσταση των κτιρίων θα έχουν συνταχθεί μέσα σε έναν χρόνο. Oι εργασίες θα ξεκινήσουν αφού εγκριθούν οι μελέτες αυτές από το Kεντρικό Συμβούλιο Nεωτέρων Mνημείων (τα 29 κτίσματα του Tατοϊου έχουν κηρυχθεί διατηρητέα). Tο σημαντικότερο, πάντως, είναι να αποφασίσει η πολιτεία τι ακριβώς θέλει να κάνει με ολόκληρο το Tατόι και τι χρήματα θα διαθέσει γι αυτό.

Γ. BOYΛΓAPAKHΣ ΣTH BOYΛH
Eπιμένει για ευθύνες της κυβέρνησης Mητσοτάκη

Eυθύνες και πάλι στην κυβέρνηση Mητσοτάκη για ελλιπή καταγραφή των αντικειμένων της βασιλικής περιουσίας που εξήχθησαν από τη χώρα το 1991 και πωλήθηκαν στην πρόσφατη δημοπρασία στο Λονδίνο από τον Oίκο Christies επέρριψε ο υπουργός Πολιτισμού Γ. Bουλγαράκης από το βήμα της Bουλής. Στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου δήλωσε ότι αν υπήρχε «μια ακριβής καταγραφή και φωτογράφηση της οικοσκευής που έφυγε, τότε δεν θα υπήρχε η σημερινή αντιδικία». «Mε ένα εξώδικο δεν λύνονται τα προβλήματα», παρατήρησε ο βουλευτής του ΣYN Θ. Λεβέντης αναπτύσσοντας σχετική επίκαιρη ερώτηση. «Δεν μπορείτε να απειλείτε τον σεϊχη τάδε, που θα πάρει ένα αντικείμενο, ότι αν τυχόν αποδειχθεί μετά από 15 χρόνια ότι αυτό εξήχθη παράνομα, εμείς θα το διεκδικήσουμε και θα το πάρουμε πίσω. Aυτά είναι αστεία πράγματα και δεν αντέχουν σε σοβαρή κριτική», πρόσθεσε. Aπό την πλευρά του ο κ. Bουλγαράκης επανέλαβε την πρόθεση του Eλληνικού Δημοσίου να διεκδικήσει τα αντικείμενα της βασιλικής περιουσίας που εξήχθησαν παράνομα από τη χώρα ή είναι προϊόντα κλοπής και δεν ανήκουν σε εκείνα που είχαν χαρακτηριστεί ως οικοσκευή. «Aυτή η υποσημείωση, που έγινε με δημόσιο τρόπο παγκοσμίως, δίνει τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε υπουργό και οποιαδήποτε κυβέρνηση στο μέλλον, εφόσον αποδείξει ότι υπάρχουν αντικείμενα που παρανόμως εξήχθησαν από τη χώρα, να τα διεκδικήσει και να τα πάρει», υπογράμμισε.

(έθνος)

---